Recenzja: Zawodnik

Jeżeli istnieje książka, którą każdy kibic kolarstwa powinien przeczytać to jest nią bezapelacyjnie “De Renner” Tima Krabbé’go.

“De Renner”, czyli po prostu “Zawodnik” to książka o kolarstwie. Nie o historii pierwszego Tour de France, nie o zwycięzcy Wyścigu Dookoła Flandrii, nie treningu – o kolarstwie. To książka o pasji, cierpieniu, poświęceniu, ale i o ucieczce od zgiełku, życia czy nawet trwającego właśnie wyścigu. Krabbé w fantastyczny sposób skondensował całą kolarską kulturę na kartach swojej powieści. Tak, “Zawodnik” to powieść przedstawiająca zapis amatorskiego wyścigu z Lozère do Mont Aigoual, w którym autor brał udział.

Akcja rozgrywa się od przygotowań do startu i toczy się, aż do zdania numerów startowych na mecie. Przez cały czas, strona po stronie, kilometr po kilometrze, jesteśmy z Krabbé i jego myślami raz skupiającymi się na wyścigu i taktyce, a raz błądzącymi gdzieś we wspomnieniach. Jest to uczta nie tylko kolarska, ale i literacka, bo autor nie marnuje czasu i energii na nic nie znaczące zdania. Każdy fragment to kolarska mądrość albo trafiająca w punkt obserwacja. Niech książka mówi sama za siebie:

Kolarstwo szosowe jest jak życie bez niszczącego wpływu cywilizacji. Kiedy widzisz swojego wroga leżącego na ziemi, jaka jest twoja pierwsza reakcja? Postawić go na nogi. W kolarstwie, kopiesz go do śmierci.

Wypatrzyłem w tłumie dziewczynę. 16 lat, ładna. “Allez, les sportifs”, krzyczy. “Un deux, un deux” Dlaczego tak krzyczy? Wie, że Hinault wpadł do rowu, ale nie wie jakie klasyki wygrał. Klasyki? Wie wszystko o Poupou, ale nigdy nie słyszała o Mediolan-San Remo, nie wie co to 43×19. Kto dał jej prawo podnosić głos?… Jest z pokolenia, które nie dopinguje zawodników, ale dziennikarskie frazesy, które w nich widzi. Teraz jestem pięć centymetrów bliżej, widzę jak piękna naprawdę jest. Nienawidzę jej.

Tim Krabbé to pochodzący z Amsterdamu popularny dziennikarz i pisarz, który przez wiele lat był czynnym szachistą. Jego książki, takie jak “Jaskinia” czy “Złote jajo” zostały ciepło przyjęte na całym świecie. Na podstawie “Zniknięcia”, jego bodaj najsłynniejszej powieści, nakręcono dwa filmy – genialny holenderski, gdzie w tle przewija się relacja z Tour de France, i bardzo zły amerykański. Dla kolarskich kibiców, najważniejsze jest jednak to, że był również bardzo dobrym kolarzem amatorem i osobiście poznał wielu świetnych zawodowców.

“Zawodnik” to pięknie napisany przewodnik do kolarstwa. Nie znać tej książki, to jak nie znać Mediolan-San Remo.

Liczba stron: 160
Język: angielski, holenderski, hiszpański, niemiecki, włoski
Wydawca: Uitgeverij Bert Bakker (wydawnie holenderskie), Bloomsbury (wydanie angielskie)
Rok Wydania: 1978 (wydanie holenderskie)
Format: okładka twarda, miękka